BABAD DUKUHSETI

Awal kedadosanipun dusun Dukuhseti diun wiwiti salah satunggiling tokoh masyarakat ingkang mapan wonten ing dusun Tegalombo, ingkang dipun sebat Ki Gedhe Tegalombo. Ki Gedhe Tegalombo priyantun saking Serang Banten. Panjenenganipun kepingin merjuangaken Agama Islam wonten ing wilayah Pati Lor, inkang pendudukipun derang mangenal Agama Islam. Ki Gedhe Tegalombo kagungan putera tiga, inggih menika : 1. Brojoseti, 2. Brojonoto, 3. Retno Kencono.

Nalika taksih timur Mbah Brojoset meguru wonten ing Banten Serang. Sak sampunipun rampung anggenipun sinau, lajeng nusul ramanipun wonten ing Tegalombo. Sak sampunipun dumugi Tegalombo, mbah Brojoseti dipun dawuhi ramanipun kapuri mondhok utawi meguru kaliyan mbah Ahmad Mutamakin Kajen. Dene ingkang Brojoseti meguru kaliyan Kologumarang sebangsa jin. Nalika meguru Brojoseti kagungan kanca inggih menika Klabangkara, Payuda lan Seca, meguru kanuragan utawi kejadugan. Dene Retno Kencana taksih dipun didik ramanipun piyambak. Mbah Brojoseti sak sampunipun meguru kaliyan Kalagumarang lajeng meguru keagamaan kaliyan Mbah Ahmad Mutamakin Kajen. Sak sampunipun meguru, panjenenganipun karma kaliyan wanita Buludono ingkang sak mangke kasebat desa Bulumanis. Lajeng panjenenganipun netep wonten ing Buludono, babat pertanian wonten ing Buludono.

Lungane  Retna Kencana

Wondene kawontenan ing Tegalombo, wonten salah satunggiling kaneman ingkang asesilih Jaka Selining inggih menika putranipun Ki Gede Tunggul Wulung, Banyutawa, asring tindak wonten ing Tegalombo. Sareng meninga Retno Kencana ingkang sulistira ing warni, Jaka Selining manahipun katresnan dateng Retna Kencana saha kepingin garwa kaliyan Retno Kencana. Lajeng piyambakipun silaturahmi dateng   dalemipun Ki Gedhe Tegalombo kaliyan matur, “mbah, Retna Kencana badhe kula suwun, kula pendhet  garwa, panjenengan nglilakaken nggih mbah? ”. Ki Gede Tegalombo jawab, “lho nak, agamamu kan bedho karo aku? Apa sira gelem anut aku mlebu agama Islam?” jawab Jaka Selining, “siap mbah, asal kula dipun tampi.” Lajeng Jaka Selining dipun dawuhi wangsung, putrinipun badhe dipun taros rumiyin. Ki Gede Tegalombo selajeng dhawuhi putranipun Retna Kencana dipun dhawuhi katah – katah, wosipun badhe dipun nikahaken kaliyan Jaka Selining putra kakungipun Ki Gede Tunggul Wulung, Banyutawa. Retna Kenca sareng mireng dhawuhipun ramane kala wahu lajeng trenyuh, kaget jalaran Jaka Selining menika pasuryanipun mboten ganteng tur agamanipun sanes. Piyambakipun kenndel mboten jawab rumaos kebingungan badhe nolak mboten wantun, mula lajeng kerenthek badhe nilar griyanipun. Badhe kabur sak kayak – kayah. Dalunipun, piyambake lajeng ngringkesi agemanipun. Antawis tengah dalu lajeng kesah bekta agemanipun sedaya, tumuju wana mlampah ngidul terus ngantos dumugi enjang. Sareng sampun dumugi tengahing wana, meyambakipun meningo griya alit, ingkang payunipun menika saking alang-alang, lajeng piyambakipun tumuju dateng ngriku. Kaleres menika dalemipun Nyai Dukuh. Randa sepuh ingkan mboten gadhah keluarga. Wekdal menika Nyai Dukuh nembe ramban ron petet meningo lare estri mlampah piyambakan, lajeng dipun purugi, dipun takeni, “lho ndhuk, kowe bocah ndhi, kancamu sapa, kuwe putrane sapa, jenengmu sapa?” Retna Kencana lajeng jawab, “nami kula Retna Kencana mbah, kula mboten gadah tiyang sepuh, mboten gadah keluarga, kula lare kabur kanginan, mbah.” Nyai Dukuh lajeng matur “kuwe takpek anak, takjak omah-omah neng tengah alsa kene iki kuwe gelem ndhuk?” jawabe Retna Kencana, “Alhamdulillah, kula purun mbah, menawi nyai purun nggateni kula.” “ya wis, yen ngunu ayo mulih ning gubukku cilik kae.”

Sareng sampun enjang, Ki Gede tegalombo mirsani putrinipun Retna Kencana wonten griya dereng tangi, lajen dipun tuweni wonten kamaripun mboten wonten, Ki Gede tegalombo rumaos kaget. Dipun padosi wonten tangga tepalihipun mboten wonten, lajeng dipun padosi wonten Banyutawa, anggenipun Ki Gede Tegalombo mbok menawi dipun betha mlajeng kaliyan Jaka Selining. Ananging mboten wonten. Sehingga Jaka Selining ugi ndherek madosi, ananging mboten saged manggehaken. Akhiripun, Ki Gede Tegalombo murugi putranipun wonten Kajen, Brojoseti kaliyan Brojonoto kapurih madosi adike ingkang kabur saking griya.  Lajeng Brojoseti nyuwun pirsa arah-arahanipun anggene madosi adike kalayan gurunipun inggih menika Mbah Ahmad Mutamakin. Lajeng dipun paringi arah-arahanipun kapurih madosi dateng tengahing wana sak kelilingipun Desa Banyutawa. Sak estu lajeng Brojoseti kalayan Brojonoto madosi wonten tengahing wana, pinanggih kalayan Nyi Dukuh. Lajeng dipun takeni, “mbah, panjengan ningo lare estri ingkang kesah piyambakan mboten mawi kanca mriki, mboten?” lajeng Nyai Dukuh pitaken “panjengan sinten naminipun? Lajeng panjenengan tiyang pundi?” jawabipun, “nami kula Brojoseti, kula putranipun Ki Gede Tegalombo, kula niki madosi adik kula ingkang naminipun Retna Kencana, mbah.” Nyai dukuh langsung jawab, “inggih, kula meningo nak, naminipun Retna Kencana, kala wingi kepanggihan wonten tengah wana, untunge mboten diganggu kaliyan satu galak lan bangsa lelembut dateng wana mriki niku katah sanget. Lajeng piyambake kula pendet putra purun.”

Lajeng Nyi Dukuh kaliyan Brojoseti tumuju griyanipun Nyi Dukuh methuk adike. Sak sampune mireng cariyos sebab adike minggat saking griya, Brojoseti melas dateng adike lajeng Brojoseti nitipke adike marang Nyi Dukuh, benjang sak rampunge Brojoseti meguru, panjenengane badhe tumut kaliyan adike wonten griyanipun Nyi Dukuh lan badhe babat wana mriku supados saget dipun damel sawah.

Asal Jeneng Dukuhseti

Wana lajeng dipun babati dening Mbah Brojoseti, Nyi Dukuh, saha dipun bantu kaliyan abdinipun inggih menika Mbah Anggur. Wonten ngriku sedaya satu kewan galak, jin, setan sami ngamuk sebab panggenanipun dipun rusak, nanging mbah Brojoseti mboten mindersebab piyambakipun sampun kebak ilmu agama saha ilmu kanuragan, sedaya dipun atasi kanthi sukses. Akhiripun dados dusun ingkang loh jinawe, subur makmur. Gandeng ingkang babat pertama Nyai Dukuh kaliyan Mbah Brojoseti, mula lajeng dipun paringi nami DESA DUKUHSETI.

Bersambung...